Công nghiệp văn hóa và sáng tạo đã và đang được chú trọng và đẩy mạnh ở Việt Nam, trong bối cảnh hội nhập và phát triển không ngừng của đất nước. Sáng ngày 10/11/2022 Tọa đàm Công nghiệp văn hóa và sáng tạo Việt Nam, những xu hướng và hiện tượng diễn ra tại Complex Tây Sơn, Hà Nội.

Xu hướng và hiện tượng trong công nghiệp văn hóa và sáng tạo Việt Nam

Tọa đàm được tổ chức bởi Bộ môn Công nghiệp văn hóa và sáng tạo của Khoa Các khoa học liên ngành (KHLN), Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN). Đây là một trong những sự kiện nằm trong khuôn khổ Liên hoan sáng tạo và thiết kế Việt Nam 2022 (VFCD) do RMIT chủ trì, cùng UNESCO, VICAS và các đối tác phối hợp tổ chức, với chuỗi sự kiện diễn ra từ 7-20/11/2022 tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.. Tọa đàm là chuỗi thảo luận của các chuyên gia về công nghiệp văn hóa và sáng tạo tại Hà Nội ở các lĩnh vực du lịch, trò chơi điện tử, công nghệ AI…

Phát biểu đề dẫn, PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệu, Chủ nhiệm Khoa CKHLN cho biết: thực tế sự phát triển của lĩnh vực này trên thế giới đã cho thấy đây là một xu thế phát triển chủ đạo trong tương lai. Những giá trị dựa trên ý tưởng sáng tạo, mới lạ sẽ tốt hơn là các nguồn lực truyền thống như: đất đai, lao động và vốn. Theo thống kê, từ năm 2001, công nghiệp văn hóa sáng tạo đã đóng góp 2,2 tỷ USD vào nền kinh tế thế giới với tốc độ tăng trưởng trung bình mỗi năm là 5% và thu hút 4,5% lực lượng lao động, tạo ra 1,4% tổng doanh thu cho các doanh nghiệp. 

PGS.TS. Nguyễn Văn Hiệu: nhân lực là vấn đề cốt lõi trong câu chuyện phát triển công nghiệp văn hóa sáng tạo Việt Nam

Tại Việt Nam, theo Tổng cục thống kê, Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch: đóng góp GDP của các ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo mới chỉ chiếm 3,61% khi tỉ lệ lao động trong ngành này là 3,51%. Đánh giá trong bối cảnh lực lượng lao động trẻ đang ngày càng phát triển song hành cùng nền tảng văn hóa giàu bản sắc, thì tỷ lệ nói trên là rất thấp. Một trong những nguyên nhân nổi cộm được giới chuyên gia đề cập đến đó chính là nguồn nhân lực của ngành công nghiệp văn hóa & sáng tạo còn thiếu và yếu. Điều đó đòi hỏi vai trò lớn của giáo dục đại học trong nền công nghiệp này, đây cũng là một trong những xu hướng được đề cập tới.

Đội ngũ chuyên gia thảo luận về các vấn đề xoay quanh công nghiệp văn hóa sáng tạo tại Việt Nam

Hệ thống giáo dục đại học đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong nền công nghiệp văn hóa, sáng tạo. Cần có sự thay đổi mạnh mẽ về nhận thức; Mô hình đào tạo nên nhấn mạnh về các kỹ năng, tư duy liên ngành, liên lĩnh vực và có khả năng tham gia nhiều vị trí khác nhau trong các hoạt động sáng tạo. 

Đại học cũng là địa điểm trao đổi, đối thoại giữa những người sáng tạo nghệ thuật với doanh nghiệp và gắn kết việc sáng tạo với khởi nghiệp kinh doanh. Hoạt động sáng tạo không thuần túy là nghệ thuật mà còn gắn với kinh tế, kinh doanh, tạo ra thu nhập từ đó. 

Tại Khoa Các khoa học liên ngành, ĐHQGHN, “Sáng tạo” và “Liên ngành” được chú trọng. Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao có tư duy, kiến thức liên ngành giúp sinh viên có khả năng sáng tạo tốt hơn phù hợp với nhiều vị trí trong lĩnh vực công việc thực tế. Đồng hành cùng doanh nghiệp, học đi đôi với hành, trải nghiệm thực tế được chú trọng vì mục tiêu phát triển ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo tại Việt Nam. 

TS. Nguyễn Thu Thủy tham luận sáng tạo trong lĩnh vực du lịch

Công nghiệp văn hóa sáng tạo đứng dưới góc nhìn của du lịch, TS. Nguyễn Thu Thủy, giảng viên Khoa Các khoa học liên ngành nhận định: cần có sự đa dạng hóa sản phẩm du lịch sáng tạo để thu hút khách du lịch. Sự sáng tạo đó cần bắt đầu từ nguồn lực nội tại, sức hấp dẫn tự thân của những địa phương làm du lịch mà không phải là định hướng từ công ty lữ hành. Những sáng tạo trong sản phẩm du lịch của làng nghề Bát Tràng là những ví dụ chân thực được đề cập tới. 

Những câu hỏi của khán giả về chủ đề nóng đang được quan tâm lúc này - Công nghiệp văn hóa sáng tạo Việt Nam

Qua góc nhìn, phân tích của các chuyên gia, giảng viên của Khoa Các khoa học liên ngành, những người thực hành văn hóa, nghệ thuật và sáng tạo…đã cho thấy, ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo rất tiềm năng nhưng vẫn tồn tại nhiều khó khăn. 

Chuyên gia cũng đồng thời giải đáp thắc mắc của khách mời, sinh viên, những đối tượng quan tâm đến ngành công nghiệp này. Những khía cạnh, liên hệ Việt Nam và thế giới được diễn giả chia sẻ tỉ mỉ. Đề xuất các giải pháp, khuyến khích sự tham gia sáng tạo, đào tạo nhân lực để hướng tới phát triển ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo tại Việt Nam. 

Một số hình ảnh về diễn giả và BTC tọa đàm